KMDLNj vlerëson se kthimi i shtetasve kosovarë nga Siria është në përputhje me standardet ndërkombëtare për të drejtat e njeriut sikur që është edhe detyrim shtetëror.
Sipas KMDLNj-së, kushtet ku janë vendosur pas kthimit dhe trajtimi i tyre nga institucionet përgjegjëse kanë qenë të mira dhe të pakrahasueshme me kushtet ku kanë jetuar nëpër kampet për refugjatë në Siri.
“Problemi me të kthyerit ka filluar pasi është bërë publik struktura e të kthyerve e që është përcjellë me një qasje stigmatizuese që , në disa raste ka kaluar në racizëm të papranueshëm dhe të dënueshëm. Autoritetet kosovare, pas verifikimit kanë filluar procedurën penale ndaj 4 meshkujve që kanë luftuar në Siri sikur që , edhe shumica e femrave janë intervistuar e që pastaj një numri u është caktuar masa e arrestit shtëpiak”, thuhet në deklaratë.
KMDLNj thotë se stigmatizimi i tyre fillon me femrat për të cilat thuhet se janë martuar disa herë thuaja se kjo paraqet ndonjë interes për publikun . Stigmatizimi pastaj vazhdon me pamjet filmike ku shihen duke u dërguar në gjykatë të mbuluara me burka në vend se t’i dërgojnë në mënyra tjera e që në këtë fazë të mos i ekspozohen publikut.
KMDLNj e vlerëson krejtësisht të papranueshme qasjen ndaj fëmijëve të kthyer duke i vënë në fokus të trajtimit racist, si nga komentues të papërgjegjshëm, ashtu edhe nga figura publike dhe institucionale.
KMDLNj e vlerëson dhe përkrahë kthimin e qytetarëve të Kosovës deri më tani sikur që pret të kthehen edhe shtetasit kosovarë që ende janë në Siri. Ata gjithashtu propozojnë që përdorimi i burkas në vende publike të ndalohet me ligj dhe të mos lejohen që në gjykatë të hyjnë me burka .
“Ndalimi i përdorimit të burkas në vende publike nuk bie në kundërshtim me të drejtat e njeriut prandaj edhe duhet të sanksionohet me ligj. Burka po krijon paragjykime të opinionit ndaj atyre që e bartin sikur që bartësit e burkas po i identifikon me një dhunë potenciale . KMDLNj nuk ka asnjë dilemë për ndalimin e burkas në vende publike”, thuhet në deklaratë.
KMDLNj gjithashtu kërkon që masa e arrestit të shqiptohet vetëm si masë e skajshme , kur të shteren të gjitha mundësitë tjera sikur që institucionet e Kosovës duhet ta shqyrtojnë dhe ta ndryshojnë strategjinë e punës me këtë kategori të të privuarve nga liria sepse deri më tani masat e ndërmarra kanë dështuar krejtësisht.
“Ligjërimi i imamëve të BIK-ut në burgjet kosovare është eksperiment i dështuar e që për pasojë ka se prodhon efekte të kundërta e asaj që synohet. KMDLNj i ka vizituar të gjithë të privuarit nga liria të cilësuar si radikalë islamikë , disa herë dhe konstaton se ky është grupi më i disiplinuar në burgjet e Kosovës që e respektojnë rendin shtëpiak , mbajnë rregull dhe qetësi kurse mbajtja e pastërtisë është shembullore. Këta të burgosur i kanë deklaruar KMDLNj-së ndihen të burgosur si ‘kurbanë’ të liberalizimit të vizave e jo për shkak të bindjeve që i kanë”, vijon deklarata.
KMDLNj vlerëson se kjo kategori e të privuarve nga liria në Kosovë është e diskriminuar dhe nuk i gëzojnë të drejtat e plota e sidomos janë të përjashtuar nga beneficionet, lirim me kusht dhe të drejtat e tjera që , nëse do të realizoheshin , pa i diskriminuar , do të ndihmonte shumë në risocializimin e tyre dhe integrimin në shoqëri.
KMDLNj vlerëson se në mesin e të arrestuarve e që cilësohen si radikalë islamikë, xhihadistë apo ISIS me një ofertë të sinqertë nga shteti dhe me një qasje racionale të institucioneve përgjegjëse ka të tillë që mund të kthehen dhe të integrohen në shoqëri si qytetarë të barabartë , me të gjitha detyrimet dhe përgjegjësit e që këtë mundësi nuk e kanë pasur deri më sot.
